آزادی های شخصی و فکری از نظر امام خمینی و مبانی فقهی آن

آزادی مقوم کمال پذیر انسان است و فطرت انسان کمال جو با آزادی عجین شده است. حب به ذات و کمال خواهی انسان بیانگر وجود حق فطری آزادی است. به همین دلیل است که باید گفت آزادی حق انسان است و منشأ این حق، فطرت، طبیعت، شأن انسانی و انسانیت اوست. مرحوم امام نزدیک انقلاب در چند مورد آزادی را تعریف کرده، ولی ماهها قبل از آن از آزادی دم زده است. طبق اسناد موجود او سال 1343 آزادی را همزاد انسان دانسته و به دلیل شرعی آن نیز اشاره نموده، ولی در دو سال 57 و 58، بیش از همیشه روی آن تأکید کرده است. وی در 12 مورد آزادی را حق طبیعی و فطری انسان دانسته و در موارد زیادی از آن به عنوان نعمت، رحمت و هدیه الهی یاد کرده و پاسداری از آن را جزء دستورهای اسلامی شمرده است. به نظر امام، خدا خواسته است که مردم همیشه بر خود مسلط، و حق استفاده از توانایی های خود را داشته باشد.